De Brexit soap
Op 23 juni 2016 organiseerde de Britse regering een referendum met de vraag aan de kiezers of ze nu eigenlijk bij Europa willen horen of niet. Die volksraadpleging was een oude verkiezingsbelofte die nog niet was ingelost. En er werd bij verteld dat, wat de uitslag ook was, er daadwerkelijk iets mee gedaan zou worden. Meestal gebeurt er dan alsnog helemaal niks, maar deze keer dus wel.
Bangmakerij
Om iedereen naar de stembus te lokken en vooral om de mensen in het juiste kamp te krijgen werd er geanimeerd campagne gevoerd met veel bangmakerij en veel verdraaiingen van de feiten, zowel door de voorstanders als de tegenstanders. Het ging dan vooral over immigratie, bewaking van grenzen, veiligheid en geld. What’s new. 72% van de kiezers kwam opdagen. Daarvan stemde 51,9% voor de uitstap en 48,1% tegen. Onder de jongeren van 18 tot 24 jaar is 64% gaan stemmen. 72% daarvan was tegen een brexit, onder de gepensioneerden was 59% voor een brexit. Jongeren voelen zich bedrogen door de uitslag maar ze zijn wel wakker geschud. Elke stem telt dus wel degelijk. Als er een grotere groep jongeren stemrecht had gehad, dus ook de 16- en de 17 jarigen, dan waren ze beter vertegenwoordigd geweest.
Deal
Britse jongeren zitten nu met een situatie opgescheept die ze helemaal niet willen. Zij moeten nog op zoek naar een job en zullen de eerstkomende tijd te maken krijgen met chaos en onzekerheid. Bedrijven verhuizen nu al naar andere landen, veel gezinnen weten niet of ze wel in het Verenigd Koninkrijk mogen blijven omdat ze niet de Britse nationaliteit hebben en de economie krimpt. De eerste minister May probeert nu afspraken te maken met de Europese lidstaten om de gevolgen van de brexit te beperken maar elke keer worden haar voorstellen weggestemd door het Britse parlement. No deal tot nu toe.
Sunday bloody Sunday
Het grootste breekpunt is de grens tussen Ierland, dat bij de Europese Unie hoort, en Noord-Ierland dat bij het Verenigd Koninkrijk hoort. Die grens is nu gewoon open en belangrijk voor de economie op het hele eiland. In Noord-Ierland werd er 30 jaar lang, tot 1998, een bittere strijd gevoerd tussen katholieken en protestanten. De katholieken wilden zich aansluiten bij Ierland en de protestanten wilden bij het Verenigd Koninkrijk blijven. Bloody Sunday, 30 januari 1972, de dag dat Britse soldaten 14 ongewapende betogers neerschoten, ligt nog bij veel oudere mensen in het geheugen. Dat die grens open blijft is afgesproken in het Goede Vrijdagakkoord van 1998. Daarmee kwam er een einde aan een verschrikkelijke burgeroorlog. De zeggenschap over deze grens zal het Verenigd Koninkrijk dus niet zomaar uit handen geven. Alleen is met een brexit deze grens een buitengrens van de Europese Unie, en die wil dus graag weten wat daar precies gebeurt. De EU is bang dat er straks van alles via Noord-Ierland de EU binnenkomt wat niet aan de Europese kwaliteitsnormen voldoet.
It’s not going well, is it?
In het voorstel dat er nu ligt, is afgesproken dat er een overgangsperiode komt tot december 2020. Tot die tijd verandert er niet zoveel, zowel personen als goederen mogen vrij de grens over. Ondertussen kunnen dan de politici hun hoofd breken over een handelsovereenkomst. Alleen is de verwachting dat een kleine 2 jaar onvoldoende tijd is om zo’n overeenkomst te maken. Om te voorkomen dat de grens dan gesloten zou worden treedt de ‘backstop’ in werking. Die zorgt ervoor dat het gehele Verenigd Koninkrijk in een douane-unie blijft met de Europese Unie. Er kan dan nog steeds vrij gehandeld worden, zonder grenscontroles. Alleen moet Noord-Ierland dan wel de EU-regels blijven volgen die nog strenger zullen zijn dan voor het Verenigd Koninkrijk zelf. En dat is een probleem. Degenen die voor de Brexit zijn vinden deze afspraak maar niks. Ze vinden dat je dan nog steeds met handen en voeten gebonden bent aan Europa. Ze willen een duidelijke einddatum van deze backstop constructie zodat ze zelf kunnen beslissen over hun grens met Ierland, maar daar wil de Europese Unie weer niks van horen. To be continued…